Charles Baudelaire (d. 9 Nisan 1821, Paris, Fransa - ö. 31 Ağustos 1867, Paris), Fransız şair. Charles Baudelaire Hayatı 9 Nisan 1821'...
Charles Baudelaire
(d. 9 Nisan 1821, Paris, Fransa - ö. 31 Ağustos 1867, Paris), Fransız şair.
 |
| Charles Baudelaire |
Hayatı
9 Nisan 1821'de Paris'te doğdu. Mutsuz bir çocukluk geçirdi. Babası 1827'de öldü. 1839'da okuduğu okuldan disiplinsizlik yüzünden atıldı. Hukuk öğrenimi görmeye zorlanan Baudelaire, buna başkaldırarak Quartier Latin'de bohem bir hayatı seçti. Burada frengiye yakalandı. 20 yaşında Hindistan'a gitmek üzere yola çıktı. 1842'de Fransa'ya döndü. Sonradan metresi olan Jeanne Duval ile tanıştı. Babasının mirasını aldı ancak bu parayı hesapsızca harcadığı için ailesi miras hakkını geri aldı.
1846'dan sonra Kötülük Çiçekleri kitabına girecek şiirlerini yazmaya başladı. 1847'de Edgar Allan Poe'yu keşfetti ve eserlerini Fransızcaya çevirmeye başladı. 1848'de Fransız Devrimi'nde devrimcilerin yanında yer aldı. 1857'de Les Fleurs du Mal (Kötülük Çiçekleri) kitap olarak yayınlandı, içindeki altı şiir kamu ahlakına aykırı bulunduğu için Baudelaire hakkında dava açıldı, satanist olmakla itham edildi.
1860'ta Yapay Cennetler'i yayınladı. Bu eserde de uçlarda gezinen bir kişilik sergiledi. Bir tür otobiyografi olan Apaçık Yüreğim üzerine çalıştığı ve 1862'de Paris Sıkıntısı (Le Spleen de Paris) adıyla düz yazı şiirlerini yayımladığı sırada frenginin yan etkileri giderek kendini daha fazla hissettirmeye başladı.
İki yıl kaldığı Belçika'dan dönüşünde felç olan sanatçı, 31 Ağustos 1867 tarihinde Paris'te 46 yaşındayken öldü. Mezarı Paris Cimetière du Montparnasse'dadır.
Fransızcada modernizmin en erken ve en iyi şairi olarak kabul edilir.
Eserleri
Şöhreti esas olarak, erotik, estetik ve toplumsal temaları orta sınıf okuyucularının çoğunu dehşete düşürecek şekilde ele alan olağanüstü şiir koleksiyonu Les fleurs du mal'a (1857; Kötülüğün Çiçekleri ) dayanmaktadır ve müstehcenlik ve küfürle suçlanmıştır. Kitabın adı ahlaksızlığın bir sembolü haline gelse de, kitap muhtemelen 19. yüzyılda Avrupa'da yayınlanan en etkili şarkı sözü koleksiyonu oldu.
Petits poèmes en prose (1868) düzyazı şiirinde önemli ve yenilikçi bir deneydi. Ayrıca sanat eleştirisinde kışkırtıcı denemeler yazdı.
Charles Baudelaire'in başlıca eserleri şunlardır:
Şiir:
* Les Fleurs du mal (Kötülük Çiçekleri) (1857, 1861, 1868): Baudelaire'in en ünlü eseridir. Modern şiirin başlangıcı kabul edilen bu kitap, yayımlandığı dönemde büyük tartışmalara yol açmıştır. Farklı yıllarda genişletilmiş ve değiştirilmiş baskıları yapılmıştır.
* Les Épaves (Yıkıntılar/Enkazlar) (1866): Kötülük Çiçekleri'nin ilk baskısında sansürlenen şiirleri ve bazı yeni şiirleri içerir.
Düzyazı Şiirler (Mensur Şiirler):
* Le Spleen de Paris veya Petits Poèmes en prose (Paris Sıkıntısı / Küçük Düzyazı Şiirler): Ölümünden sonra 1869'da yayımlandı. Modern şehir hayatını, melankoliyi ve yabancılaşmayı işleyen kısa düzyazı metinlerden oluşur.
Deneme ve Eleştiri:
* Les Paradis artificiels (Yapay Cennetler) (1860): Şarap, haşhaş ve afyon gibi maddelerin etkileri üzerine denemeler içerir. Thomas De Quincey'nin eserlerinden esinlenmiştir.
* Curiosités esthétiques (Estetik Meraklar): Ölümünden sonra 1868'de yayımlandı. Baudelaire'in 1845-1859 yılları arasındaki sanat eleştirilerini (Salon yazılarını) toplar. Özellikle Delacroix üzerine yazıları önemlidir.
* L'Art romantique (Romantik Sanat): Ölümünden sonra 1869'da yayımlandı. Edebiyat ve müzik üzerine eleştirel denemelerini içerir. Edgar Allan Poe, Théophile Gautier, Gustave Flaubert, Richard Wagner gibi isimler üzerine yazıları bulunur.
* Le Peintre de la vie moderne (Modern Hayatın Ressamı) (1863): Constantin Guys örneği üzerinden modernite, sanat ve sanatçının rolü üzerine önemli bir denemedir.
Günlükler ve Notlar:
* Journaux intimes (Mahrem Günlükler): Ölümünden sonra yayımlanan kişisel notlarını içerir.
* Fusées (Fişekler)
* Mon cœur mis à nu (Çıplak Kalbim)
Çeviriler:
* Baudelaire, Amerikalı yazar Edgar Allan Poe'nun eserlerinin Fransızca'ya çevrilmesinde büyük rol oynamış ve onun Fransa'da tanınmasını sağlamıştır. Poe'nun hikayelerini, şiirlerini ve denemelerini çevirmiştir. (Örn: Histoires extraordinaires, Nouvelles Histoires extraordinaires)
#Açıklamalar:
*Güncelleme: 10 Nisan 2025
#Kaynaklar:
- www.siirrafim.art
- https://www.britannica.com/biography/Charles-Baudelaire
#Şikayet veya Katkılarınız İçin:
YORUMLAR